Bedreigde wethouders: Een onderzoek naar de aard en invloed van bedreigingen tegen lokale politici

Deze bijdrage doet verslag van een onderzoek naar bedreigingen tegen lokale bestuurders en politici. Uit de Monitor Agressie en Geweld 2018, blijkt dat burgemeesters en wethouders (resp. 43% en 40%) meer te maken hadden met agressie en geweld dan raadsleden (28%). In vergelijking met eerdere metingen is geen sprake van een duidelijke dalende of stijgende trend van slachtofferschap. Wel zijn er enkele fluctuaties. Onder raadsleden is het slachtofferschap in 2018 licht gestegen ten opzichte van 2014 (20%) en 2016 (24%). Het slachtofferschap bij burgemeesters is in vergelijking met 2016 (55%) gedaald en zit net onder het niveau van 2014 (45%). Een van de verklaringen voor de sterke stijging in 2016 was destijds de vluchtelingencrisis en de maatschappelijke spanningen die daarmee samenhingen. De mate waarin wethouders geconfronteerd worden met incidenten, is sinds 2014 stabiel.

Het thema van dit hoofdstuk is bedreigingen in het algemeen en het doel van het hier beschreven onderzoek is het verwerven van kennis over en inzicht in de wijze waarop lokale bestuurders en politici omgaan met bedreigingen, en de invloed die zulke bedreigingen hebben op het proces en de uitkomst van de besluitvorming. Het onderzoek richt zich op wethouders als exemplarisch voorbeeld van lokale politici en bestuurders. De term ‘bedreiging’ wordt, in navolging van Bovenkerk, breed geïnterpreteerd en staat in dit onderzoek voor alle acties die door de betrokkenen als bedreigend worden ervaren. Er wordt niet specifiek gekeken naar bedreigingen door criminele groeperingen. Het hoofdstuk wordt afgesloten met praktische aanbevelingen voor de beroepspraktijk.