Het effect van een beweegpauze op executief functioneren en creativiteit van MBO-studenten

Inleiding, onderzoeksdoel en context
Het stimuleren van executieve functies (EF) en creativiteit bij mbo-studenten is belangrijk, omdat deze essentieel zijn voor hun studie. Veel mbo-studenten brengen echter een groot deel van hun schooldag zittend door (Aminian, Duncan, White, & Hinckson, 2014), wat een negatief effect heeft op hun gezondheid (Duvivier et al., 2017) en mogelijk ook op hun leren. Daarom zijn er zijn drie onderzoeken uitgevoerd met als doel het effect te bepalen van staan op EF en creativiteit en van korte beweegpauzes tijdens de les op EF.

Theoretisch kader
Onderzoek suggereert dat het opbreken van zitgedrag een positieve invloed heeft op EF en creativiteit, diverse breinmechanismen lijken gestimuleerd te worden door lichte fysieke activiteit zoals staan of beweegpauzes (Chang, Labban, Gapin, & Etnier, 2012; Hasegawa, Inoue, Tsutsue, & Kumashiro, 2001; Mazzoli et al., 2019; Oppezzo & Schwartz, 2014).

Onderzoeksvraag
Wat is het effect van staand onderwijs op EF (studie 1) en op creativiteit (studie 2), en wat is het effect van een beweegpauze bestaande uit 5 of 10 minuten lopen op EF (studie 3) bij MBO-studenten?

Methode van onderzoek
Twee gerandomiseerde cross-over studies zijn uitgevoerd met respectievelijk 165 (studie 1, M = 18.8 jaar, SD = 7.9) en 192 mbo-studenten (studie 2, M = 18.2 jaar, SD = 1.7), toegewezen aan een zittende of staande conditie. Studie 3 (119 studenten) had een between-subject design met een 5-minuten, een 10-minuten loopconditie en een zit-controleconditie (EF2, M = 17.9 jaar, SD = 1.7). In studie 1 en 2 kregen de studenten 15 minuten les waarna ze (studie 1) tests maakten om updating, shifting en inhibitie te bepalen. In studie 2 werden tests voor divergent denken en voor convergent denken gemaakt. In studie 3 maakten de studenten vóór en na de interventie tests voor concentratie, verwerkingssnelheid, accuratesse, werkgeheugen en updating.

Resultaten en onderbouwde conclusies
Staan had geen effect op updating, shifting en inhibitie (studie 1), noch op creativiteit (studie 2). Een beweegpauze van 5 minuten (studie 3) bleek een negatieve invloed op concentratie (B = -19.02, SEb = 8.66, 95%CI = -36.04; -2.01) te hebben en een positief effect op accuratesse (B = 3.48, SEb = 1.64, 95% CI = 0.26; 6.70). Samenvattend concluderen we uit deze drie studies dat staan tijdens onderwijs of het kort onderbreken van onderwijs, geen of in geringe mate invloed heeft op EF en creativiteit tijdens de betreffende onderwijsactiviteit.

Wetenschappelijke en praktische betekenis van de bijdrage
Deze onderzoeken tonen aan dat het kortdurend onderbreken van zitgedrag niet voldoende is om de EF en de creativiteit van MBO-studenten te verbeteren. Er zijn echter ook geen negatieve effecten gevonden. De resultaten van deze drie studies vormen dus geen belemmering voor het MBO-onderwijs om kortdurende beweegpauzes, waarvan aangetoond is dat dit goed is voor de gezondheid, te stimuleren.

Aansluiting bij het congresthema of divisie
Deze onderzoeken sluiten aan bij de divisie ‘Leren en instructie’

Interactie
Aan het eind van de presentatie krijgt het publiek gelegenheid vragen te stellen en ervaringen te delen over het onderwerp van de presentatie.