Structureel stigma in ggz voor doven en slechthorenden: perspectief van cliënten en zorgverleners

Achtergrond: Doven en slechthorenden (DSH) hebben een verhoogd risico op ernstige psychische problematiek; tegelijkertijd ervaren ze grote drempels bij toegang tot de ggz. Stigma rond doof-zijn (deaf stigma), het niet erkennen van de doelgroep en uitsluiting als gevolg daarvan, is een factor die zowel speelt bij mentaal welbevinden als bij toegankelijkheid van de ggz.
Doel: Het exploreren van toegankelijkheidsdrempels voor de doelgroep in de ggz, vanuit het perspectief van zorggebruikers en zorgverleners.
Methode: Bij 9 Vlaamse DSH en 9 zorgprofessionals werden semigestructureerde diepte-interviews afgenomen.
Resultaten: De opeenstapeling van stigma rond doof-zijn gedurende de levensloop droeg bij aan zelfstigmatisering en psychische kwetsbaarheid en belemmerde de stap naar de hulpverlening. Als DSH toch hulp zochten, ervoeren ze ontoereikendheid van zorg. Hoewel zorgverleners handelden vanuit de intentie van een inclusieve dienstverlening, gaven zij blijk van weinig bewustzijn en kennis van de door DSH ervaren drempels. Ze gaven aan dat buitenlandse goedepraktijkvoorbeelden inzicht bieden in cultuursensitieve en taaladequate ggz. DSH gaven aan door de voorbeelden te worden bekrachtigd in hun behoeftes aan en recht op maatzorg.
Conclusie: Structureel stigma manifesteert zich in de kloof tussen verwachtingen van zorggebruikers en zorgverleners rond een inclusieve ggz. Kennis- en bewustzijnsverhoging bij zorgverleners kunnen het begrip van inclusieve ggz voor DSH verruimen en vormgeving van toereikende maatzorg faciliteren.