De hoogste bestuursrechter als onmisbaar sluitstuk van de rechtsbescherming in de democratische rechtsstaat

Abstract

Duidelijk is geworden waar het in de toeslagenzaken aan heeft geschort: de ABRvS is duidelijk tekort geschoten. Er was sprake van een opeenstapeling van nalatigheden. Waar men een rechtsstatelijke (als bedoeld een rechtsvindende, rechtsvormende en constitutionele) hoogste bestuursrechter mocht verwachten, trof men een gouvernementele en bureaucratische. Met als gevolg dat de burger zijn vrijheden ingeperkt zag, rechtszekerheid voor hem ontbrak en hij zijn (sociale zekerheids- en eigendoms)rechten niet te gelde kon maken. Naast dat het objectieve recht door de ABRvS niet is gehandhaafd, heeft zij ook de individuele rechten van de burger tegenover de Belastingdienst/ Toeslagen niet beschermd. Wetgeving werd verkeer uitgelegd/uitgevoerd en tegenmacht werd niet geboden. De binding met de samenleving ontbrak en responsiviteit was de ABRvS vreemd. De ABRvS had lef moeten tonen. Dat is wat de burger had mogen verwachten en verlangen. Een meer activistische bestuursrechter, die tegenmacht zou bieden en zijn rechtsbeschermingsfunctie niet zou veronachtzamen. De ABRvS heeft de verschillende rechtsmiddelen die zij tot haar beschikking had onbenut gelaten. De rechtspraak van de ABRvS was tot 23 oktober 2019 niet conform de rechtsstaateisen.

Date of Award	14 Apr 2023
Original language	Dutch
Awarding Institution	Department of Public Law