De (on)mogelijkheden van definitieve geschilbeslechting in het omgevingsrecht

Abstract

In dit onderzoek is een antwoord gegeven op volgende onderzoeksvraag: In hoeverre is er, binnen de grenzen van het beginsel van machtenscheiding, ruimte voor de bestuursrechter voor definitieve geschilbeslechting, in de zin van artikel 8:41a Awb, bij de toetsing van beleidsvrije bevoegdheden in het omgevingsrecht?
Het onderzoek toont aan dat, in de huidige rechtspraktijk, definitieve geschilbeslechting bij beleidsvrije bevoegdheden binnen het omgevingsrecht mogelijk is, maar vooral wanneer in ieder geval de rechtsgevolgen in stand blijven. Indien zowel het besluit als de rechtsgevolgen ter discussie staan, beperkt de marginale toets de mogelijkheden van de rechter. Hierdoor blijft in die gevallen de terugverwijzing naar het bestuursorgaan de norm. Definitieve geschilbeslechting wordt dan niet bereikt.
De open normen van de Omgevingswet vergroten naar verwachting de macht van het bestuur. Dit vraagt om een actievere rechter die eerder gebruik kan maken van zijn instrumenten tot definitieve geschilbeslechting. Zo kan hij, door effectieve rechtsbescherming, tegenwicht bieden aan de toegenomen macht van het bestuur. Dit kan worden bereikt door de marginale toets te vervangen door een toets op maat. De vraag of de rechter zelf in de zaak kan voorzien, wordt dan beantwoord aan de hand van de belangen die in het geding zijn, in plaats van de vraag of het bestuur nog afwegingsruimte resteert.

Date of Award	21 Mar 2021
Original language	Dutch
Awarding Institution	Department of Public Law