De herinneringscultuur met betrekking tot Nederlands-Indië in Nederland is veelkleurig en complex. Verschillende groepen hebben verschillende herinneringen aan voormalig Nederlands-Indië. Herinneringen staan niet vast, zijn niet statisch, maar ze veranderen continu. Het beeld van het verleden hangt af van het gezichtspunt van diegene die zich dat verleden wenst te herinneren. Historici gaan tegenwoordig dan ook uit van een genuanceerd en perspectivistisch standpunt. Hedendaagse wetenschappers stellen vragen bij de Nederlandse koloniale geschiedschrijving en schetsen een kritisch beeld van de omgang met de Indische migranten die in de jaren vijftig van de vorige eeuw in Nederland aankwamen. Het eerste deel van deze scriptie schetst het theoretisch kader en de methodologie van dit onderzoek. In het tweede deel worden de opvattingen van postkoloniale wetenschappers over de hedendaagse herinnering aan Nederlands-Indië in kaart gebracht. Door een cultuurkritische lezing en een narratieve tekstanalyse wordt in het derde deel een antwoord gezocht op de vraag hoe en met behulp van welke narratieve strategieën in de historische jeugdroman Dwars door de storm de gangbare opvattingen over de hedendaagse Nederlandse postkoloniale herinneringscultuur met betrekking tot Nederlands-Indië worden bevestigd dan wel ondermijnd. Het genuanceerde beeld van postkoloniale wetenschappers en de kritische toon die zo nu en dan doorklinkt in de wetenschappelijke literatuur, komt impliciet en expliciet ook in de jeugdroman Dwars door de storm naar voren en bevestigt daarmee de opvattingen van postkoloniale wetenschappers over de hedendaagse Nederlandse herinneringscultuur met betrekking tot Nederlands-Indië. De ‘vreemde’ historische tijd en de ‘vreemde’ Molukse cultuur wordt voor hedendaagse kinderen vertrouwd gemaakt door bemiddeling van de hoofdpersonages. Het zijn personages met hedendaagse denkbeelden, gevoelens en motieven, waardoor kinderen van nu zich kunnen identificeren met de hoofdpersonages. Vanuit verschillende standpunten en perspectieven en met een aantal narratieve elementen wordt een genuanceerd beeld geschetst, maar wordt er ook impliciet en expliciet kritiek geleverd op de omgang met de Molukse gezinnen in de jaren vijftig in Nederland. In deze actuele historische roman wordt er een stem gegeven aan de Molukse Jacob en daarmee aan de Molukse gemeenschap. Via gesprekken en gedachteweergave van de personages wordt er kritiek geleverd op de Nederlandse overheid. Door analyse van vertel- en verhaalelementen, maar ook uit externe tekstelementen blijkt echter dat er in de tekst ook nog verborgen ideologisch geladen voorstellingen voorkomen. De blanke westerse Tjakkie is de held van het verhaal en de donkere oosterse Jacob wordt afwachtend en passief neergezet. Daarnaast worden bepaalde pijnlijke episodes uit de geschiedenis weggelaten of afgezwakt door ze op een ironische manier te beschrijven. De opvattingen van hedendaagse postkoloniale wetenschappers worden in Dwars door de storm dus zowel bevestigd als ondermijnd.
- cultuurgeschiedenis
- postkoloniale herinneringscultuur
- Dwars door de storm
- Master Kunst en Cultuurwetenschappen
De verhalen blijven komen …: De historische jeugdroman Dwars door de storm van Martine Letterie en Karlijn Stoffels in het licht van de hedendaagse Nederlandse postkoloniale herinneringscultuur aan Nederlands-Indië
de Boer-Kazemier, R. (Author). 5 May 2023
Student thesis: Master's Thesis