De vicieuze cirkel doorbroken door het evenredigheidsbeginsel?

: Een onderzoek naar het evenredigheidsbeginsel ten behoeve van maatwerk in het gedigitaliseerde primaire besluitvormingsproces

Abstract

Door digitalisering van de overheid vindt ook primaire besluitvorming door bestuursorganen steeds meer plaats met ondersteuning van algoritmen. Dit leidt tot knelpunten bij het kunnen bieden van maatwerk door bestuursorganen. Het evenredigheidsbeginsel is als algemeen beginsel van behoorlijk bestuur bij uitstek geschikt als middel om maatwerk te leveren. In de uitspraak Harderwijk is door de ABRvS een nieuw toetsingskader voor het evenredigheidsbeginsel geïntroduceerd. Daarnaast is door Scheltema een voorstel gedaan voor een aanvullende codificatie van het evenredigheidsbeginsel. Het nieuwe toetsingskader en de aanvullende codificatie bieden bestuursorganen meer mogelijkheden om maatwerk te leveren in een (deels) gedigitaliseerd primair besluitvormingsproces. Het nieuwe toetsingskader biedt handvatten om een indringender toetsing en een toetsing meer op maat verder vorm te geven aan de hand van een effectenbeoordeling en een impact assessment, waarbij ook algoritmen net als beleidsregels indringender worden getoetst. De aanvullende codificatie zorgt ervoor dat bij gebonden bevoegdheden in een wettelijke regeling eerder een uitzondering kan worden gemaakt. Beiden bieden ook aanknopingspunten om in navolging van het advies van de RvS het zorgvuldigheids- en/of het motiveringsbeginsel verscherpt te interpreteren in de context van digitalisering.

Date of Award	29 Aug 2022
Original language	Dutch
Awarding Institution	Department of Public Law