Doel. Het ontwerpen van een nieuwe vragenlijst die betekenisvol leren kan meten binnen het speci-aal basisonderwijs.
Achtergrond. De Nederlandse overheid geeft in haar kerndoelen aan dat betekenis een be-langrijke rol dient te spelen binnen het onderwijsaanbod. Betekenis gaat over de ruimte die leer-lingen krijgen om zelf vorm te geven aan de les en over de mate waarin ze actief bij de les betrok-ken worden. Leren krijgt betekenis wanneer er wordt samengewerkt en wanneer leerlingen ervaren dat persoonlijke motieven en interesses bij hun onderwijs worden betrokken. Dit geldt zowel voor het regulier onderwijs als voor het sbo. Elementen van betekenisvol leren zijn gebleken effectief te zijn voor leerlingen uit het sbo. Wanneer leerlingen met speciale onderwijsbehoeften actief bij het onderwijs betrokken worden en er helemaal in opgaan leren ze sneller. Het is van groot belang te achterhalen of deze betekenisvolheid ook wordt ervaren door leerlingen binnen het speciaal basis-onderwijs.
Deelnemers, procedure, onderzoeksontwerp. Aan het onderzoek werkten vier scholen voor speciaal basisonderwijs mee uit Zuid-Holland. In samenwerking met zes onderwijsprofessio-nals die dagelijks werken met leerlingen uit het sbo is een nieuwe vragenlijst ontworpen. Deze lijst is tijdens een pilottest door dertien leerlingen van een groep 6/7 uit het sbo ingevuld en getest. Na de benodigde aanpassingen is de vragenlijst tijdens het surveyonderzoek afgenomen bij 114 leer-lingen waarna de gegevens zijn verwerkt in het softwareprogramma SPSS 24.0. Via een factorana-lyse en betrouwbaarheidsmeting werd duidelijk welke constructen naar voren kwamen in de vra-genlijst en welke van de 42 vragen geschikt zijn voor de definitieve versie van de vragenlijst bete-kenisvol leren voor het sbo, die ingezet kan worden in toekomstig onderzoek.
Meetinstrumenten. In dit onderzoek is een bestaande vragenlijst benut, te weten de Beteke-nisvol Leren Onderwijzen Scan voor aanstaande leraren (Geldens, Popeijus, & Heijden, 2016). Kempel Onderzoekscentrum heeft de onderzoeker toestemming gegeven om deze vragenlijst te benutten in het huidige thesisonderzoek.
Resultaten. Een nieuwe betrouwbare vragenlijst die betekenisvol leren meet in het sbo be-staat uit 27 vragen verdeeld over vier factoren: Waardevol leren, Collaboratief leren, Constructief leren en Gecontextualiseerd leren (zie bijlage 1).
Conclusie. Alle scholen in Nederland, inclusief de scholen voor speciaal basisonderwijs, hebben de plicht om betekenisvol onderwijs te geven. Met de nieuwe vragenlijst betekenisvol leren voor het sbo, die in deze thesis tot stand is gekomen is het mogelijk de ervaren betekenisvolheid bij leerlingen uit het sbo te meten. Vier kenmerken van betekenisvol leren worden hierbij los van el-kaar gemeten: Waardevol leren, Collaboratief leren, Constructief leren en Gecontextualiseerd leren. Omdat bij het onderzoek slechts 114 leerlingen konden betrokken worden is een van de aanbeve-lingen die uit dit onderzoek naar voren komt, dat de vragenlijst wordt uitgezet bij een nog grotere groep leerlingen binnen het speciaal basisonderwijs. Ook is het nuttig de lijst beschikbaar te maken in digitale vorm. Dit komt ten goede aan de snelheid van onderzoek en aan de bruikbaarheid voor de leerlingen.
Date of Award | 4 Feb 2019 |
---|
Original language | Dutch |
---|
Supervisor | Emmy Vrieling - Teunter (Supervisor) & Stefaan Ternier (Examiner) |
---|
- Betekenisvol leren
- Waardevol leren
- Collaboratief leren
- Constructief leren
- Speciaal basisonderwijs
- Vragenlijst
- Gecontextualiseerd
- Master Onderwijswetenschappen
Een Nieuwe Vragenlijst die Inzicht Geeft in de Ervaren Betekenisvolheid Binnen het Speciaal Basisonderwijs
Stewart Ketel, M. (Author). 4 Feb 2019
Student thesis: Master's Thesis