Geeft Leiden Zin in Leren?

: Een onderzoek naar de relatie tussen het schoolleiderschap en de motivatie van de leerlingen in het primair onderwijs.

Abstract

In dit onderzoek richt ik mij op de mogelijke relatie tussen schoolleiderschap en de motivatie van de leerlingen. Er is in de afgelopen jaren toegenomen aandacht voor schoolleiderschap, wat heeft geresulteerd in het opstellen van een beroepsstandaard en het invoeren van een registratieplicht voor schoolleiders. De meeste onderzoeken worden echter vaak gefragmenteerd uitgevoerd: ofwel op een aspect in de relatie schoolleider – leerkracht, ofwel op de relatie leerkracht – leerling. Daarnaast worden ook eigenschappen van de leerling, motivatie en leerresultaten onderzocht, zij het separaat. Het doel van dit onderzoek is om vast te stellen of het ervaren van transformationeel leiderschap bijdraagt aan de motivatie van de leerling. Hiermee wordt het grotere geheel onderzocht, in plaats van fragmenten. Er is een cross-sectioneel onderzoek uitgevoerd onder de leerkrachten en leerlingen uit groepen 7 en 8 van tien scholen voor primair onderwijs in de provincies Utrecht en Gelderland. De scholen verschillen in grootte, sociaal-economische klasse van de leerlingen, denominatie, onderwijsvisie en onderwijsvorm. Het aantal leerlingen dat deelgenomen heeft aan het onderzoek is 200, waarvan 102 jongens en 97 meisjes. Een leerling heeft zijn of haar geslacht niet ingevuld. 103 leerlingen zitten in groep 7 en 96 in groep 8. Een leerling heeft de groep niet ingevuld. De leeftijd van de leerlingen varieert tussen 9 en 13 jaar. Er hebben 19 leerkrachten meegedaan aan het onderzoek, waarvan 5 mannelijke leerkrachten en 14 vrouwelijke. De leeftijd van de leerkrachten varieert tussen 23 en 63 jaar. De werving van de participanten heeft plaatsgevonden via een digitale brief en telefonisch contact. De participanten zijn ondervraagd aan de hand van een survey. Om te meten in welke mate leerkrachten transformationeel leiderschap van hun leidinggevenden ervaren, is er in dit onderzoek gekozen voor het meetinstrument Charismatisch Leiderschap in Organisaties, de CLIO (de Hoogh, den Hartog & Koopman, 2004). In deze studie is er alleen gebruikgemaakt van de 11 items die betrekking hebben op transformationeel leiderschap. Om de mate van intrinsieke motivatie van de leerlingen te meten, is gekozen voor de Intrinsic Motivation Inventory (IMI) (Ryan, 1982; Ryan, Mims & Koestner, 1983; Plant & Ryan, 1985; Ryan, Connell, & Plant, 1990; Ryan, Koestner, & Deci, 1991; Deci, Eghrari, Patrick, & Leone, 1994). De IMI bestaat uit 24 items, bestaande uit de onderdelen plezier/interesse, ervaren gevoel van autonomie en ervaren competentie. De data zijn geanalyseerd met behulp van een multilevel analyse. De gestelde hypothesen worden niet bevestigd. De samenhang tussen de ervaren mate van transformationeel leiderschap en de motivatie van de leerlingen wordt niet aangetoond. Er is ook geen relatie gevonden tussen transformationeel leiderschap, ervaren autonomie, plezier/interesse en gevoel van competentie van de leerling. Om de verzamelde gegevens beter te kunnen interpreteren zou kwalitatief onderzoek een goede toevoeging kunnen zijn aan het huidig onderzoek.

Date of Award	13 Jan 2019
Original language	Dutch
Supervisor	Rob Martens (Supervisor)