Het effect van prequestions in het basisonderwijs.

Abstract

Eerder onderzoek heeft laten zien dat het beantwoorden van vragen na het aanbieden van nieuwe informatie (i.e., retrieval practice) een effectieve leerstrategie is (Dunlosky, Rawson, March, Nathan, & Willingham, 2013). Onderzoeken hebben aangetoond dat ook het aanbieden van vragen vooraf (prequestions) een positief effect heeft op het geheugen voor een tekst van leerlingen in het hoger onderwijs. In de huidige studie is dit verbreed naar leerlingen in het basisonderwijs. Bij jonge kinderen zijn geheugenprocessen die nodig zijn om prequestions effectief te laten zijn nog niet volledig ontwikkeld (De Lima & Jaeger, 2020). Hierdoor zou het kunnen zijn dat prequestions het onthouden bij basisschoolleerlingen niet bevordert. Dornisch, Sperling en Zeruth (2011) stellen juist dat prequestions wel effectief zouden kunnen zijn voor deze leeftijdsgroep, omdat deze elementen bevatten die het leerproces bevorderen. Doel van dit onderzoek was daarom om het effect van prequestions bij basisschoolleerlingen te meten. In het onderzoek kregen leerlingen (groep 6, 7 en 8) bij het lezen van een experimentele tekst prequestions aangeboden. Dezelfde leerlingen kregen bij het lezen van de controletekst geen vragen vooraf aangeboden. Door middel van een directe en een vertraagde eindtoets werd bepaald op welke manier (wel/geen prequestions) de informatie het beste onthouden werd op de korte en de lange termijn. Middels een factoriële repeated measures ANOVA zijn de resultaten vergeleken. De uitkomsten lieten, tegen de verwachtingen in, geen positief effect voor het gebruik van prequestions in het basisonderwijs zien. De leerlingen die geen prequestions aangeboden kregen, scoorden (over het geheel genomen) zelfs beter dan leerlingen die wel prequestions aangeboden hadden gekregen. Er werd geen effect gevonden van prequestions op het onthouden van prequestioned informatie. Er werd wel een negatief effect gevonden van prequestions op het onthouden van niet-prequestioned informatie: leerlingen scoorden beter op deze kennis wanneer zij geen prequestions aangeboden kregen, dan wanneer zij wel prequestions aangeboden kregen. Vervolganalyses zijn uitgevoerd om te bepalen of de groep waarin de kinderen zaten (6/7/8) invloed had op de resultaten. De uitkomsten van deze analyses gaven geen verschillen met de aanvankelijke analyses. Wel werd duidelijk dat de gemiddelde scores tussen de groepen significant verschilden. Een aantal mogelijke verklaringen hiervoor wordt besproken. Wellicht zijn de geheugenprocessen (als aandacht richten en voorkennis activeren) bij basisschoolleerlingen nog onvoldoende ontwikkeld om prequestions effectief te laten zijn. Hierdoor zou het aanbieden van prequestions bij basisschoolleerlingen geen effect kunnen hebben..

Date of Award	9 Jul 2021
Original language	Dutch
Supervisor	Gino Camp (Supervisor)