Het Effect van Staan tijdens een Les op de Executieve Functies van 17- jarige MBO-Studenten

Abstract

Het Effect van Staan tijdens een Les op de Executieve Functies van 17- jarige MBO-Studenten Chantal Hageman-Sonneveldt Vanuit gezondheidsorganisaties komen steeds meer signalen dat zitten slecht is voor de gezondheid en zittijd gereduceerd zou moeten worden. Binnen een schoolsetting zullen alternatieven voor het zitten wel gelijkblijvende of positieve effecten moeten hebben op de leerprestaties en/of executieve functies willen scholen bereid zijn alternatieven voor zitten in te voeren. Beweging lijkt dit effect te hebben, maar is moeilijk structureel in te bouwen. Staan is echter een goed alternatief, maar er is nog niet genoeg onderzoek gedaan om te bepalen of staan ook gelijkblijvende of positieve effecten heeft op de leerprestaties en executieve functies. Onderzoek hiernaar in het middelbaar beroepsonderwijs is niet gevonden, terwijl deze doelgroep wel de meeste uren zittijd heeft. De doelstelling van dit scriptieonderzoek is dan ook het effect van staand onderwijs op de executieve functies (response inhibitie, shifting, updating en taakinitiatie) van jongeren op het middelbaar beroepsonderwijs te onderzoeken. De studie werd opgezet conform een cross-over design, waarbij de studenten verdeeld werden over twee groepen. Beide groepen hebben een keer het experiment (staan tijdens de les) ondergaan en zijn een keer de controlegroep (zitten tijdens de les) geweest. Elke middag werd begonnen met een pretest, gevolgd door een uur les en afgesloten met een posttest. Het experiment vond plaats op 2 middagen met een tussentijd van bijna 2 weken. Aan het onderzoek deden 19 studenten, 18 vrouwen en 1 man, van zestien en zeventien jaar mee. Alle studenten volgden een mensgerichte opleiding op mbo niveau 4 en zaten in hun eerste of tweede jaar. In de groep zat 1 studente met ADD. Van alle zestien -en zeventienjarige studenten is een lijst gemaakt en al deze studenten zijn benaderd of ze mee wilden doen. Uit de groep die had aangegeven mee te willen doen en het toestemmingsformulier hadden ingeleverd zijn 24 studenten ad random toegewezen aan groep A of groep B. Om inhibitie en shifting te meten werd de Color Shape test (Miyake, Emerson, Padilla, & Ahn, 2004) gebruikt en voor updating de Letter Memory Test (Miyake & Friedman, 2012). Taakinitiatie werd met een nieuw ontwikkeld observatieformulier gemeten. Om te onderzoeken of er significante verschillen waren in cognitieve prestatie tussen de zittende en de staande situatie in de verandering tussen voor- en nameting van inhibitie, shifting en updating werd gebruik gemaakt van een gepaarde t-toets of in geval van niet-normaliteit een Wilcoxon signed-rank test. De conclusie is dat er geen verschil is in de verandering in inhibitie t(18) = .786, p > .05, shifting t(18) = -1.94, p > .05 en updating z = -0,673, p > .05 bij staand onderwijs versus zittend onderwijs. De resultaten bleken niet significant te zijn. Taakinitiatie bleek uiteindelijk niet gevoelig genoeg gelabeld om mee te kunnen doen en is in het verdere onderzoek niet meegenomen. Het is goed dit onderzoek te herhalen op andere tijdstippen, in grotere samples, met andere leeftijden en met studenten met een andere etniciteit.  

Date of Award	11 Jul 2017
Original language	Dutch
Supervisor	Renate de Groot (Supervisor)