Het Interesse- en Motivatie-Zelfoverschattingseffect in Tekstbegrip

Abstract

Uit onderzoek blijkt dat de kans op zelfoverschatting van het eigen tekstbegrip groter is, wanneer de gelezen tekst de situationele interesse (i.e., kortdurende, tijdelijke interesse) wekt van de student. Dit wordt het interest-overconfidence effect genoemd, waarbij situationele interesse een misleidende aanwijzing vormt bij het maken van een zelfinschatting van het eigen leren (e.g., Judgment of Learning; JOL), omdat de lerende hierdoor ten onrechte denkt dat de lesstof makkelijk is. Interesse en motivatie worden beschouwd als aan elkaar verwante concepten, die beide kunnen variëren van situationeel tot stabiel. In deze studie werd onderzocht of een soortgelijk effect uitgelokt kan worden door taakspecifieke motivatie (i.e., kortdurende, tijdelijke motivatie) voor het lezen van een tekst, een zogenaamd motivation-overconfidence effect. In dit onderzoek werd door een experiment (N = 51) aangetoond dat het interest-overconfidence effect zich ook voordoet tijdens het lezen van beroepsrelevante teksten door studenten aan een hogere beroepsopleiding (i.e., Social Work). Ook werden associaties tussen taakspecifieke motivatie en de JOL, de toetsscore en de kalibratiebias (i.e., zelfoverschatting) gevonden. Een motivation-overconfidence effect werd niet aangetoond. Concluderend zijn in dit onderzoek aanwijzingen gevonden voor de misleidende werking van interesse en motivatie op de JOL, de toetsscore en de kalibratiebias. Deze resultaten impliceren dat wanneer vanuit het onderwijs slechts wordt ingezet op het interessanter maken van teksten om studenten te interesseren of te motiveren het risico op zelfoverschatting toeneemt. Dit risico kan worden beperkt door vervolgens in te zetten op bewustwording van dit effect en het ontwikkelen van stabielere vormen van interesse en motivatie.

Date of Award	18 Apr 2024
Original language	Dutch
Awarding Institution	Faculty of Educational Sciences
Supervisor	Lisette Wijnia (Supervisor)