Het verband tussen habitueel beweeggedrag en mentaal welbevinden bij MBO leerlingen.

Abstract

In de afgelopen decennia is er internationaal een groeiende zorg omtrent de toename van psychische klachten bij adolescenten. Een mogelijke oplossing voor dit lage welbevinden is beweging. Eerder uitgevoerde onderzoeken naar het verband tussen enerzijds welbevinden en anderzijds habitueel beweeggedrag laten wisselende resultaten zien, waarbij beweeggedrag veelal subjectief is gemeten. Bovendien ontbreekt het in wetenschappelijke studies aan onderzoek naar de specifieke doelgroep van leerlingen in het MBO onderwijs.
Het doel van dit onderzoek was tweeledig. Allereerst werd aan de hand van een systematisch literatuuronderzoek onderzocht wat reeds bekend is rondom het verband tussen habitueel beweeggedrag en mentaal welbevinden bij adolescenten. Daarnaast werd gebruik gemaakt van de bestaande PHIT2Learn dataset (U2017 / 00519 / FRO) om na te gaan of objectief gemeten habitueel beweeggedrag verband houdt met mentaal welbevinden bij MBO leerlingen.
Het systematisch literatuuronderzoek vond plaats in de database EBSCOhost, de tijdsbegrenzing was ingesteld vanaf 2004 tot 2020. Inclusiecriteria specificeerden artikelen die habitueel beweeggedrag rapporteren en ten minste één uitkomstmaat voor mentaal welbevinden waaronder depressie, zelfrespect of zelfvertrouwen bij studenten of adolescenten.
In het observationeel onderzoek werd beweeggedrag objectief beoordeeld middels de ActivPAL, waarbij de onafhankelijke variabelen sedentair gedrag (SB), lichte fysieke activiteit (LPA) en matige tot zware fysieke activiteit (MVPA) (minuten/dag) werden gemeten. De afhankelijke variabele welbevinden werd geoperationaliseerd als zelfvertrouwen (Rosenberg Self-Esteem Scale) en depressieve symptomen (Epidemiologic Studies Depression Scale). Hiërarchische multiple regressie analyses rapporteerden het verband tussen beweeggedrag en één uitkomst om welbevinden te operationaliseren. Middels een independent-sample t-test werd het verschil in het welbevinden tussen MBO leerlingen die wel en niet voldoen aan de Beweegrichtlijnen gerapporteerd.
De geïncludeerde studies van het systematisch literatuuronderzoek lieten in 24 onderzoeken positieve verbanden zien, tien onderzoeken vonden geen eenduidig verband en acht onderzoeken vonden geen verband tussen beweeggedrag en welbevinden. Er werd geen negatief verband gevonden tussen meer bewegen (LPA/MVPA) en welbevinden en geen positief verband tussen sedentair gedrag en welbevinden.
Voor het observationele onderzoek werd er van 86 MBO leerlingen complete data verzameld (gemiddelde leeftijd: 18,9 (.28 SD); 29% mannen). LPA was significant geassocieerd met depressieve symptomen (R 2 = .08, F (1,83) = 7.36, p = .008) en zelfvertrouwen (R 2 = .056, F (1,83) = 5.16, p = .026). Er waren geen andere significante verbanden tussen SB en MVPA en mentaal welbevinden. De independent-sample t-test liet geen significant verschil zien in welbevinden voor leerlingen onder de 18 die niet voldeden aan en leerlingen die wel voldeden aan de Beweegrichtlijnen. In de analyse van de doelgroep boven de 18 voldeden alle leerlingen aan de Beweegrichtlijnen waardoor er geen verschilanalyse uitgevoerd kon worden.
Het systematisch literatuuronderzoek laat potentieel positieve associaties zien tussen MVPA en welbevinden, maar de wetenschappelijke basis is beperkt. Onderzoeksdesigns zijn van lage kwaliteit en veel studies hebben habitueel beweeggedrag subjectief gemeten. De bevindingen van het observationele onderzoek laten een significant verband zien tussen LPA en mentaal welbevinden bij MBO leerlingen. Deze bevinding is niet in overeenstemming met het systematisch literatuuronderzoek en huidig onderzoek concludeert daarom dat er geen consistent verband is tussen SB, LPA en MVPA en mentaal welbevinden bij adolescenten. De huidige conclusie benadrukt het belang van meer gerandomiseerd onderzoek met controlegroep naar de invloed van de intensiteit van objectief gemeten beweeggedrag en mentaal welbevinden bij adolescenten.

Date of Award	5 Feb 2021
Original language	Dutch
Supervisor	Renate de Groot (Supervisor)