Kennis Verwerven voor Competent Verplegen Kennisuitkomsten en Leerervaringen van Bachelor Nursing Studenten in een Competentiegericht Curriculum

Abstract

Achtergrond: In het hoger beroepsonderwijs aan verpleegkundigen zijn competentiegerichte curricula ontwikkeld met de nadruk op authentieke contexten en zelfgestuurd leren met het doel de kloof te overbruggen tussen theorie in de opleiding en effectief gebruik van professionele kennis door beginners in de beroepspraktijk. Het is onduidelijk wat het effect is van deze veranderingen op de ontwikkeling van de kenniskwaliteiten van individuele studenten verpleegkunde en wat hun leerervaringen zijn in dit curriculum, omdat empirische gegevens ontbreken.
Doel: Dataverzameling over de kwalitatieve kenmerken van professionele kennis van laatstejaars studenten Bachelor Nursing, de mate van overeenstemming aan eisen aan kennis en de leerervaringen in het competentiegerichte curriculum.
Onderzoeksontwerp, deelnemers, procedure: Exploratieve multiple casestudy met 16 laatstejaars studenten (leeftijd 20-29, 50+) van een Nederlandse opleiding Bachelor Nursing. Data is verzameld in een semigestructureerd interview, met concept mapping en het invullen van de lijst domeinkennis.
Meetinstrumenten: Voor het interview was een topiclijst ontwikkeld en voor beoordeling van de domeinkennis de ‘Lijst Body of Knowledge Bachelor Nursing 2020’ (Voortman, 2018). Data is geanalyseerd met het instrument ‘Criteria voor de kwalitatieve beoordeling van kennisaspecten’ (Van Bommel, 2013).
Resultaten: Drie participanten kregen een hoge en drie een hoog-medium beoordeling op de vier kwalitatieve kenmerken van professionele kennis. Zij leerden de kennis ‘wat te doen’, maar waren ook nieuwsgierig naar het begrijpen van situaties in de beroepspraktijk en zochten proactief naar nieuwe kennis. De middengroep kreeg medium beoordelingen op hun kenniskwaliteiten; zij hadden graag meer kennis aangereikt gekregen en meer sturing gehad van docenten. Een kwart van de participanten kreeg lage-medium of lage beoordelingen. Zij leerden domeinkennis door stampen en vergaten die daarna. Op de lijst body of knowledge scoorden alle participanten vergelijkbaar: kennisitems uit het primaire zorgproces waren bekend, maar ze herkenden items uit de organisatie minder of helemaal niet.
Conclusie: Voor participanten met hoge beoordelingen op de kenmerken van kenniskwaliteit lijkt het competentiegerichte curriculum voldoende om hun professionele kennis te leren. Participanten met gemiddelde beoordelingen beschikken over redelijke kenniskwaliteiten, maar lijken strategieën te missen voor het effectief construeren van kennis en het uitbreiden van kennis door intrinsieke motivatie en zelfsturing in leren. Uit de individuele studentprofielen van professionele kennis van laatstejaars studenten blijkt dat een kwart van de participanten niet voldoet aan de kenniseisen op bachelorniveau, ondanks het behalen van alle toetsen in het onderwijsprogramma. Door een gebrek aan domeinkennis en de overtuiging dat professionele kennis in de praktijk geleerd wordt door te ervaren, lijken ze onvoldoende intrinsieke motivatie te hebben om hun kennis door zelfsturing te vergroten. Aanbevolen wordt om participanten met medium en lage beoordelingen van de kwalitatieve kenmerken van hun kennis te ondersteunen bij de ontwikkeling van cognitieve en metacognitieve leerstrategieën, zodat ze verbanden leggen tussen theoretische, praktische, sociaal-culturele en zelfregulerende kennis en zo hun professionele kennis optimaal ontwikkelen. Het model van integratieve pedagogiek voor onderwijsontwerp zou effectieve ondersteuning kunnen bieden in deze processen. Uitbreiding van dit onderzoek zal bijdragen aan empirische kennis om de waargenomen kloof tussen kennis in de opleiding en de toepassing daarvan in de verpleegkundige beroepspraktijk te overbruggen.

Date of Award	16 Aug 2019
Original language	Dutch
Supervisor	Els Boshuizen (Supervisor)