Leren van kritieke incidenten

: Een Onderzoek naar de Ervaren Invloed van Reflectieve Prompts bij het Duiden van Kritieke Incidenten op de Motivatie voor en de Frequentie en Tijdsduur van het Uitvoeren van Theoretisch Georiënteerde Leeractiviteiten bij Studenten Verpleegkunde binnen een Zorginstelling.

Abstract

De geestelijke gezondheidszorg (ggz) heeft te maken met toenemende kwaliteitseisen en arbeidsmarkttekorten. Om kwalitatief hoogstaande zorg te kunnen leveren, zijn goed gekwalificeerde medewerkers nodig. Om deze reden worden onder andere verpleegkundigen opgeleid. De curricula van de verpleegkunde opleidingen zijn echter breed, waardoor de studenten onvoldoende voorbereid worden op de specifieke (praktijk)eisen binnen de ggz. Daarom is het van belang studenten te verleiden tot het uitvoeren van leeractiviteiten gericht op de ggz. De centrale vraag van het onderzoek luidt: ‘Hoe ervaren studenten verpleegkunde op mbo- en hbo-niveau de invloed van het duiden van kritieke incidenten op de werkplek op de motivatie voor en de frequentie en tijdsduur van het uitvoeren van theoretisch georiënteerde leeractiviteiten binnen de ggz-instelling?’ De onderzoeker beoogt dat resultaten uit dit onderzoek bijdragen aan het vinden van manieren om de huidige opleidingscontext van ggz-verpleegkundigen te transformeren in een die bevorderlijk is voor reflectie, zelfregulerend en transformatief leren. Tien respondenten participeerden in dit onderzoek. Zij varieerden in leeftijd en opleidingsjaar zodat vanuit verschillende perspectieven gekeken werd naar de ervaring met kritieke incidenten voor en na inzet van een interventie. Een kwalitatief onderzoek werd uitgevoerd om in de diepte te exploreren wat de ervaren invloed daarvan was. Respondenten werden tweemaal geïnterviewd, zij vulden tweemaal een motivatieschaal in, hielden een logboek bij van uitgevoerde leeractiviteiten en schreven een verslag over een kritiek incident. Verschillende materialen en instrumenten werden gebruikt; (a) een schriftelijk reflectie-instrument met prompts gericht op het duiden van kritieke incidenten, gebaseerd op het Pause-model (Kinsella, 2000), (b) de Situational Motivation Scale: een gevalideerde motivatie schaal (Guay, Vallerand, & Blanchard, 2000), (c) een door de onderzoeker ontwikkeld logboek om de frequentie en tijdsduur van uitgevoerde leeractiviteiten bij te houden, (d) twee door de onderzoeker ontwikkelde topiclijsten voor de semigestructureerde interviews en (e) een door de onderzoeker opgesteld coderingsschema. De resultaten van het onderzoek zijn dat de respondenten allen kritieke incidenten hebben geïdentificeerd met behulp van het aangeboden instrument, dat de motivatie bij enkele respondenten volgens de ingevulde schaal verhoogd of verlaagd is, maar dat dit uit de interviews niet bleek. De frequentie en tijdsduur van de leeractiviteiten is gemiddeld gezien steeds afgenomen. De conclusie van het onderzoek is dat de respondenten een positief effect hebben bemerkt van reflectieve prompts op het duiden van kritieke incidenten, maar dat dit geen effect heeft op de motivatie voor en de frequentie en tijdsduur van het uitvoeren van leeractiviteiten gericht op de ggz. De theoretische opbrengsten zijn het beschreven (onderbuik)gevoel dat duidt dat een incident kritiek is en de constatering dat respondenten het lastig vinden om vast te stellen welke bekwaamheden nodig zijn om een onbekende situatie aan te kunnen. De praktische opbrengsten van het onderzoek zijn een coderingsschema en de opgedane ervaringen met de gebruikte reflectieve prompts. Het beperkte aantal respondenten en hun bewuste keuze voor de ggz zijn beperkingen van het onderzoek. De rol van emotie bij leren, het effect van de interventie op de kwaliteit van leeractiviteiten en op welke wijze de doelbepaling begeleid kan worden, zijn aanbevolen onderwerpen voor vervolgonderzoek.

Date of Award	11 Jan 2020
Original language	Dutch
Supervisor	Ellen Rusman (Supervisor)