Schoolmusea vertellen

: De representatie van het onderwijs tussen 1871 en 1910 in België, Duitsland en Nederland

Abstract

In het beknopte onderzoek dat in het kader van deze masterscriptie werd gedaan kon slechts een heel bescheiden indruk gegeven worden van de manier waarop schoolmusea in drie Europese landen het onderwijs gedurende de jaren tussen 1871 en 1930 representeren. Het bleek, dat in alle tentoonstellingen bij de representatie van dat onderwijs, de wetenschappelijke theorieën over nostalgie en vooruitgang, afstand en nabijheid en historisch bewustzijn en nationale identiteit een belangrijke rol speelden. In het verhaal dat wordt verteld over het onderwijs rond 1900 hadden alle musea te kampen met vragen en problemen die daarmee verbonden waren. Zij hebben deze problemen op eigen manier proberen op te lossen om te komen tot levendige en informatieve representaties van de de school van toen.
Het meest opvallende verschil tussen deze representaties van het onderwijs bleek te liggen in het verschil tussen de tentoonstellingen in de meer nationaal georiënteerde musea en de regionale musea. In de eerste soort musea werd vooral nadruk gelegd op kennisoverdracht en informatieverstrekking. De tentoonstellingen hier maken een afstandelijke, wat zakelijke indruk. In de regionale musea werd getracht de bezoeker intensief te betrekken bij de school van toen door de fysieke nabijheid van de leermiddelen, de intimiteit en levendigheid in deze kleine musea en door het enthousiasme waarmee het personeel vertelt en persoonlijk betrokken is.
Om een indruk te krijgen en een vergelijking te maken van Europese schoolmusea is een onderzoek naar de musea in drie landen, waar slechts twee musea per land werden bestudeerd, lang niet voldoende. Een groot vergelijkend onderzoek naar schoolmusea in heel Europa zou wenselijk zijn. Hiervoor is het nodig, dat een overzicht gemaakt wordt van de schoolmusea die er in Europa bestaan. Na het vaststellen daarvan zouden historici deze musea moeten bezoeken en verslag uitbrengen van hun bevindingen. Dit moet ongetwijfeld werk zijn van vele jaren. Een dergelijke onderneming zou echter kunnen leiden tot een grotere waardering voor schoolmusea, een sterkere interesse bij Europeanen in elkaars onderwijs en een weer iets verdere groei op de moeizame weg naar Europese saamhorigheid.

Date of Award	9 Sept 2019
Original language	Dutch
Supervisor	Susan Hogervorst (Supervisor) & Martijn van der Burg (Examiner)