Van Uitvoerder naar Onderzoeker in het Basisonderwijs: de Autonome Professional in een Motiverende Werkomgeving en het Modererend Effect van de Rol van de Basisschooldirecteur in het Psychologisch Contract.

Abstract

De Wet beroep leraar stelt dat leraren meer zeggenschap en autonomie dienen te krijgen over hun professionaliseringsruimte op de school waar zij werkzaam zijn. Dit onderzoek richt zich op de rela-tie tussen een motiverende werkomgeving en de autonomie over de invulling van professionalisering van basisschoolleerkrachten. Het doel is te onderzoeken hoe deze werkomgeving kan bijdragen aan de autonomie in het kiezen van professionaliseringsactiviteiten door de basisschoolleerkracht. Daar-naast wordt onderzocht of er een modererend effect is van de basisschooldirecteur in het psycholo-gisch contract. Het onderzoek is uitgevoerd door middel van een survey onder 94 basisschoolleer-krachten en een semigestructureerd interview onder acht basisschoolleerkrachten te houden. De basisschoolleerkrachten zijn verworven door convenience sampling. Hier is sprake geweest van een aselecte steekproef, namelijk de enkelvoudige steekproef uit het databestand van twee schoolbestu-ren van het primair onderwijs. Na deze enkelvoudige steekproef zijn leerkrachten door snowball sampling gevraagd om mee te doen met het onderzoek. Het onderzoeksdesign is een survey in een embedded design. Op deze manier zijn de resultaten van de kwantitatieve data-analyse beter begre-pen door de resultaten uit de kwalitatieve data-analyse. Ook kon de validiteit van de survey op deze manier bevestigd worden. De vragen uit de survey zijn gebaseerd op de “Maastrichtse Autonomie-lijst” (De Jonge, Landeweerd en van Breukelen, 1994); voor het meten van de motiverende werkom-geving en de rol van de basisschooldirecteur te meten is gebruik gemaakt van de vragenlijst “Trans-formationeel leiderschap” van Geijsel, Sleegers en Stoel (2009). Daarnaast zijn de vragen over leider-schap gebaseerd op de vragenlijst van Hoogh, den Hartog en Koopman (2004) over autocratisch lei-derschap. Voor het meten van de rol van de directeur in het psychologisch contract in dit onderzoek is gekozen voor de “Tilburgse psychologisch contract vragenlijst”(TPCV) (Freese, 2007). De onder-zoeksresultaten laten zien dat de relatie tussen een motiverende werkomgeving en autonomie in het invullen van de professionalisering bestaat; de rol van de directeur in het psychologisch contract heeft een versterkend effect op deze bestaande relatie. Dit betekent dat de rol van de directeur in het psychologisch contract onderdeel is van een motiverende werkomgeving wanneer leerkrachten in het basisonderwijs autonomie krijgen en ervaren over de invulling van professionalisering.

Date of Award	15 Mar 2019
Original language	Dutch
Supervisor	Steven Verjans (Supervisor)