Zelfoverschatting Door Interesse in Tekstbegrip Bij Basisschoolleerlingen

Abstract

Docenten bieden leerlingen interessante teksten aan om hun aandacht (kortdurend) te vangen. Dit kan leiden tot betere leerprestaties, maar ook tot overschatting van de eigen capaciteiten. In deze experimentele studie werd onderzocht in welke mate interessante teksten, door het verhogen van de situationele interesse, leidt tot hogere zelfbeoordeling (JOL) en prestatieoverschatting (kalibratiebias) bij leerlingen van groep acht van de basisschool. Honderdtwaalf leerlingen uit drie basisscholen lazen zes gemanipuleerde (drie niet-interessante en drie interessante) teksten over bliksem. Situationele interesse en zelfbeoordeling werden bevraagd met één vraag per tekst. Kalibratiebias werd berekend nadat de leerlingen een toets hadden gemaakt. Daarna zijn multilevel mediatieanalyses uitgevoerd. Interessante teksten leidden tot een significant hogere zelfbeoordeling en lagere kalibratiebias dan niet-interessante teksten. Situationele interesse bleek een mediator bij het verband tussen tekstconditie en zelfbeoordeling, maar niet bij het verband tussen tekstconditie en kalibratiebias. Het manipuleren van teksten om deze interessanter te maken, leidde tot een hogere zelfbeoordeling door leerlingen via situationele interesse. Hoewel een hogere zelfbeoordeling bij interessante teksten kan leiden tot overschatting van daadwerkelijke kennis van die teksten, werd het interesse-overschattingseffect niet gevonden. Interessante teksten waren geassocieerd met een lagere zelfoverschatting. Geconcludeerd wordt in dit onderzoek dat het “interessant maken” van teksten kan leiden tot hogere zelfbeoordeling via situationele interesse, omdat leerlingen interesse als aanwijzing gebruiken bij het maken van zelfbeoordelingen over tekstbegrip. Hoewel in dit onderzoek geen zelfoverschatting van prestatie werd gevonden, is het belangrijk dat rekening wordt gehouden met de mogelijke gevolgen van interesse op het maken van accurate zelfbeoordelingen van tekstbegrip of prestaties.

Date of Award	26 Jan 2024
Original language	Dutch
Awarding Institution	Faculty of Educational Sciences
Supervisor	Lisette Wijnia (Supervisor)